راه حل های بلاکچین برای زنجیره تامین

اینکه در دنیای امروز ثروت بیشتری ایجاد می‌شود امری‌ غیرقابل انکار است! این منابع، ثروت‌ها و در مجموع اقتصاد و بازارها از طریق مسیرهای پیچیده تجارت جهانی به یکدیگر متصل می‌شوند. زنجیره های تامین جهانی همیشه زیربنای اقتصاد کلان و بازارهای دنیا بوده‌اند و از این رو از اهمیت کلیدی در فرآیند یک اقتصاد روان برخوردار هستند. در نتیجه مدیریت زنجیره تامین تاثیر مستقیمی در موقعیت رقابتی شرکت‌ها داشته و در بلندمدت عامل موفقیت آنها بوده است.

از این رو شرکت‌ها همیشه در مسیر بهبود زنجیره تامین خود به دنبال یافتن راه‌های جدیدتر، سریع‌تر، دقیق‌تر و کارآمدتر هستند، هرچند که این مسیر همیشه مملو از سنگ‌های ریز و درشتی بوده که چالش مدیریت و مواجهه با آنها پیکر همگان را خراشیده است. در ادامه به مرور برخی از چالش‌هایی که در مسیر مدیریت زنجیره تامین وجود دارند، خواهیم پرداخت.

مدیریت زنجیره تامین در سال‌های اخیر به واسطه بالا رفتن انتظارات و پیشرفت‌های تکنولوژیکی دستخوش تغییرات بسیاری شده است. ولی با وجود پیشرفت‌هایی چون استفاده از دستگاه‌های مبتنی بر اینترنت اشیاء (IoT) ، بهره‌وری از قدرت تجزیه و تحلیل داده‌های بزرگ بوسیله رایانه‌ها و بسیاری موارد دیگر زنجیره‌های تامین متمرکز همچنان به طور شگفت‌انگیزی برای کاهش شفافیت و کارآیی زنجیره در تلاشند و با رفتارهای سلطه‌گرانه خود این فضا را استثمار کرده‌اند.

• زنجیره تامین بسیار پیچیده است و شرکت‌های زیادی برای رسیدن به هدف نهایی زنجیره با یکدیگر به همکاری می‌پردازند، آنها معمولا داده‌های خود را به طور جداگانه در سیستم‌های اطلاعاتی داخلی خود مدیریت می‌کنند که این امر امکان برقراری ارتباط مداوم با یکدیگر را از آنها سلب می‌کند.
• برای ردیابی اجزای زنجیره تا رسیدن به مبدا در سیستم‌های مرسوم نیاز به زمان و تلاش فراوان وجود دارد، اگرچه که در این مسیر امکان خطا بسیار بوده و در نهایت منجر به هزینه‌های اضافی و گاه گزاف می‌گردد.
• بسیاری از فرآیندهای موجود در این زنجیره‌ها هنوز مبتنی بر کاغذ هستند که در نهایت این شکل از انجام فرآیند باعث بروز اشتباهات و عاملی بر کاهش شفافیت در زنجیره خواهد شد.
• به دلیل عدم شفافیت قابل توجه در زنجیره‌های مرسوم، پی بردن به ارزش حقیقی محصول همیشه برای مشتریان حقیقی و حتی حقوقی دشوار بوده است.
• همچنین به دلیل غیر قابل ردیابی بودن مسیر و اجزای سازنده محصول نهایی، بررسی استانداردهای کیفی، زیست‌محیطی و اخلاقی امکان‌پذیر نبوده و صحت اطلاعات مندرج بر روی سایت و یا خود محصول نیز از ضمانت معتبر برخوردار نیست.

اگرچه که مسائل و مشکلات مذکور منجر به افزایش دزدی، تولید کالاهای تقلبی و در نتیجه عدم اعتماد مصرف‌کنندگان شده است، اما به شکل ناامیدکننده‌ای هنوز در جهان مرسوم است و دراکولای اقتصاد را از خون مردم سیر می‌سازد. فناوری بلاکچین راه حل‌هایی کاربردی را برای مبارزه با دراکولای اقتصاد ارائه می‌دهد و از بسیاری جهات می‌تواند سودمند واقع گردد. بلاکچین دارای ویژگی‌هایی است که به بهبود اینگونه مسائل کمک می‌کنند که از جمله کلیدی‌ترین این ویژگی‌ها می‌توان از شفافیت، تمرکززدایی و تغییرناپذیری نام برد.

تمرکززدایی و شفافیت به این معنی‌ است که داده‌های ذخیره شده در بلاکچین برای همه شرکت‌کنندگان در این زنجیره قابل مشاهده است و تغییرناپذیری اشاره به این واقعیت دارد که داده‌های ذخیره شده در بلاکچین نمی‌توانند توسط کسی دستکاری شوند. با رسیدن به بهره‌وری از این ارمغان بدست آمده توسط ویژگی‌های فناوری بلاکچین می‌توان دوباره اعتماد و اصالت را به شرکت‌کنندگان مسیر زنجیره تامین و از آنها مهمتر به مصرف‌کنندگان محصول هدیه کرد. 

اگرچه که این مسیر هنوز با چالش‌هایی روبه‌رو است، اما فناوری بلاکچین این قدرت را دارد تا دستیابی به این اهداف را برای شرکت‌های بیشتری فراهم ساخته و راه رسیدن به موفقیت را برای آنها هموارتر کند. در ادامه برخی از مزایای استفاده از بلاکچین در زنجیره تامین را با یکدیگر مرور خواهیم کرد.

مزایای استفاده از بلاکچین در زنجیره تامین

بلاکچین به شناسایی ناکارآمدی و کاهش هزینه‌ها کمک می‌کند:

با استفاده از فناوری بلاکچین، شرکت‌ها می‌توانند نمای کلی و کاملی از روندها و فعالیت‌های زنجیره تامین خود بدست آورند، همچنین فرآیندهای این روند می‌توانند با استفاده از قراردادهای هوشمند بصورت خودکار و با سرعت بیشتری به انجام برسند. این امر شرکت‌ها را قادر می‌سازد تا با اقداماتی هدفمند، ناکارآمدی‌ها را شناسایی کرده و نیز در مصرف منابع صرفه‌جویی کنند.

بلاکچین به تضمین بهبود کیفیت کمک می‌کند:

بنگاه‌ها در زنجیره تامین مبتنی بر بلاکچین می‌توانند بر اساس رعایت استانداردهای شرکت از نظر کیفیت، محیط زیست و مسائل اجتماعی بر عملکرد خود و شرکای‌شان نظارت دقیقی داشته باشند. اینگونه از عملکرد به شرکت‌ها این امکان را می‌دهد تا نسبت به عدم انطباق واکنش نشان داده و در صورت لزوم تغییرات مورد نیاز را به سرعت لحاظ کنند که این امر در نهایت موجب بهبود کیفیت شده و نتیجه کیفی آن را با توجه به استانداردهای مذکور تضمین می‌کند.

بلاکچین اعتماد و اعتبار شرکت‌ها را افزایش می‌دهد:

استفاده از فناوری بلاکچین در داخل یک زنجیره تامین با ایجاد شفافیت در اجزای مختلف مورد استفاده در محصولات، اعتبار شرکت‌ را ارتقاء بخشیده و همچنین اعتبار و اعتماد عمومی به داده‌ها را تقویت و ترمیم می‌کند. چرا که با استفاده از این فناوری مصرف‌کنندگان نیز می‌توانند منشاء اجزای سازنده و نحوه استفاده از محصول را به طور دقیق بررسی کرده و در نتیجه با اطمینان و اعتماد بالاتری محصول مورد نیاز خود را تهیه کنند.

بلاکچین مشارکت‌های جدید را امکان‌پذیر می‌کند:

فناوری بلاکچین تاثیر مثبت و قابل توجهی را در مشارکت و اتصال در سراسر زنجیره‌های تامین خواهد داشت. بدین شکل که استفاده از این فناوری تعامل با سایر شرکت‌ها را به روشی مطمئن امکان‌پذیر کرده و فضا را برای همکاری بالقوه میان آنها فراهم می‌کند.

بلاکچین امنیت داده‌ها را ایمن و از فساد جلوگیری می‌کند:

تغییرناپذیری داده‌ها صحت و دقت آنها را بوسیله شناسایی سریع تغییرات در طول زنجیره تامین تضمین کرده و با جلوگیری از سوء رفتارهای داخلی و دستکاری‌ها از موارد از دست رفتن یا تغییر داده‌ها جلوگیری می‌کند. این امر امکان تطابق نظارتی و فرآیند حسابرسی آسان‌تر و کارآمدتر را برای بنگاه‌ها فراهم میآورد.

بلاکچین جلوی تقلب و کلاهبرداری را می‌گیرد:

فناوری بلاکچین افراد و شرکت‌ها را قادر می‌سازد تا منابع و اصالت محصولات را شناسایی کنند، بنابراین از تقلب و کلاهبرداری جلوگیری کرده و در نهایت موجب کاهش ضررهای ایجاد شده برای مصرف‌کننده و تولیدکنندگان حقیقی توسط تولیدکنندگان کالاهای تقلبی می‌شود.